#44 Saudyjka za kierownicą - Manal Asz-Szarif • PRZEDPREMIEROWO •

• Premiera 30 stycznia 2019 roku •

Brat nie musiał pytać o powody. Dzień wcześniej zostałam zatrzymana przez drogówkę za "zbrodnię", jaką było kierowanie jego samochodem; konkretnie zarzucono mi "kierowanie samochodem w sytuacji bycia kobietą".

Manal Asz-Szarif to kobieta, która wychowywała się w tradycyjnej saudyjskiej rodzinie. I choć pierwsze strony jej autobiografii pokazują nam ją jako kobietę wyłamującą się ze schematów, które narzuca jej religia i obyczajowość Arabii Saudyjskiej, to nie zawsze tak było. W wieku 32 lat postanowiła w swojej ojczyźnie wsiąść do auta nie jako pasażerka, a jako kierowca.

Rodzina Manal była typową arabską rodziną, której życie było podporządkowane tradycji islamskiej - żaden z jej członków nie wychylał się ani przeciwko niej, ani też w stronę radykalną. Zmieniła to Manal. Pod wpływem szkolnych nauk wtłaczanych do jej głowy, przeszła przez różne fazy swojej religijności, w tym także przez bycie fundamentalistką, która potrafiła niemal terroryzować swoich najbliższych, odbierając im zdobycze zachodnich cywilizacji - brata pozbawiła m.in. kaset z muzyką pop, a matkę gazet ze zdjęciami europejskiej mody. Indoktrynacja odbiła się także bardzo mocno na jej samej - w pewnym momencie zgubiła samą siebie, pozbawiając się wszystkiego, co mogłoby prowadzić ją do grzechu, czyli praktycznie wszystkiego. Została z wielką niewiadomą - nie wiedząc kim tak naprawdę jest i czy będzie potrafiła zrobić coś pożytecznego ze swoim dalszym życiem.

#43 Ten jeden dzień - Kaira Rouda • PRZEDPREMIEROWO •

• Premiera 30 stycznia 2019 roku •

Z prawej strony mija nas czarny sportowy samochód; pędzi tak szybko, że właściwie dostrzegam tylko mignięcie metalu. Nawet go nie zauważyłem we wstecznym lusterku. Śmieszne, jak czasem coś atakuje człowieka niespodziewanie, zupełnie znikąd.

Amerykański sen w wykonaniu Paula Stroma, to idealne małżeństwo z piękną żoną, dwójka synów w jednej z najlepszych szkół, największy dom w prestiżowej okolicy i dyrektorskie stanowisko w renomowanej firmie marketingowej. A on sam jest niczym wyjęty z kolorowego pisma - przystojny, zawsze nienagannie ubrany, a do tego inteligentny i wpływowy. Tylko co, jeśli miałoby się okazać, że jego całe życie jest zbudowane na manipulacjach i kłamstwach?

#42 Grzechy ojców - Ruth Rendell

Pani Primero została znaleziona o siódmej. Była w salonie, leżała na podłodze przy kominku, w wielkiej kałuży krwi. Krew była na ścianach i na jej fotelu, a wpalenisku spoczywała pokryta krwią siekiera. 

Przeszłość ma to do siebie, że bardzo często nie daje o sobie zapomnieć, a gdy dotyczy bardzo delikatnych wydarzeń, potrafi powrócić w najmniej oczekiwanym momencie.

Gdy w sennym miasteczku zostaje zamordowana starsza, dość majętna kobieta, oskarżenie pada w stronę jej pracownika, Harrego Paintera, któremu zawsze brakowało pieniędzy. Dowody wskazywały na niego, dlatego został osądzony i skazany na powieszenie. Była to pierwsza sprawa prowadzona przez Wexforda, który jest pewien o słuszności wyroku. Jednak po szesnastu latach od tragicznych wydarzeń do miasteczka przybywa wielebny Archery, którym kieruje przekonanie, że sprawa mogła wyglądać zupełnie inaczej, a na stryczku zawisnął niewłaściwy człowiek. Duchowny, chcąc dowieść słuszności swojego przeświadczenia, miesza się w życie lokalnej społeczności i wchodzi nieproszony w relacje rodzinne świadków.

#41 Przesłuchanie - Ryszard Bugajski

Przedmioty szkolne specjalnie mnie nie interesowały, za to nocami pochłaniam stosy zakazanych powieści, paliłam papierosy i chodziłam do kina na wagary. Koniecznie chciałam zostać, jak dorosnę, wielką damą.

Antonina to młoda kobieta, która pracuje w kabarecie. Nie stroni od szybkich i intensywnych doznań, mimo że ma męża. Poznajemy ją w momencie, w którym trafia do aresztu śledczego na Rakowieckiej w Warszawie. Nikt nie podaje jej powodów zatrzymania, nikt nie czyta oskarżenia. Jedyne, co ma robić, to mówić. Mówić o sobie, swoim życiu, o ludziach, których zna.

Jednocześnie oprócz losów Antoniny, poznajemy także krótki wyrywek życia innej kobiety, Małgorzaty. Oba wątki wydają się być na pozór ze sobą nie powiązane, ale jest w nich coś, co zaczyna oba życiorysy splatać ze sobą.

#40 Tatuażysta z Auschwitz - Heather Morris

Lale stara się nie podnosić wzroku. Sięga po skrawek papieru, który ktoś mu podaje. Musi nanieść te pięć cyfr na skórę trzymającej kartkę dziewczyny. Widać na niej poprzedni numer, ale wyblakły. Wbija igłę w jej lewe przedramię i kreśli trójkę najdelikatniej, jak potrafi. Pojawia się krew. Niestety igła weszła zbyt płytko i Lale musi powtórzyć czynność. Dziewczyna nawet nie drgnie, chociaż Lale wie, że sprawia jej ból. Ktoś musiał je ostrzec - nic nie mówić, nie ruszać się. Lale wyciera krew i barwi rankę zielonym tuszem.

Lale Sokołow to jeden z tysięcy więźniów, który część swojego życia spędził w obozie koncentracyjnym Auschwitz. Jednocześnie jeden z nielicznych, któremu nie żyło się aż tak źle, o ile można użyć takich słów.

Miał dwadzieścia sześć lat, gdy przekroczył bramę Auschwitz wychodząc z wagonu dla bydła. Od samego początku wyróżniał się na tle pozostałych - elegancko ubrany, znający kilka języków, próbujący zachować godność i postępować uczciwie niezależnie od warunków, w których przyszło mu żyć, bo wszystko przecież miało być tymczasowe - pojechał wykonać pracę na rzecz Niemiec, a później miał wrócić do domu...

#39 Rzeźnicy i lekarze. Makabryczny świat medycyny i rewolucja Josepha Listera - Lindsey Fitzharris

Chirurg, odziany w fartuch pokryty warstwą zakrzepłej krwi, rzadko mył ręce czy narzędzia, a do sali operacyjnej przynosił ze sobą niedwuznaczną woń gnijącego ciała, którą ludzie związani z tym zawodem nazywali żartobliwie "poczciwym szpitalnym smrodem".

W XIX wieku mawiano, że żołnierz na polu bitwy ma większe szanse na przeżycie niż osoba, która zmuszona jest do pójścia do szpitala. I niestety nie były to żarty, ale smutna rzeczywistość. Medycyna jako taka prawie nie istniała, a zawód chirurga nie wymagał wykształcenia. Ba! Bardzo często chirurdzy byli analfabetami, którzy chwytali za noże i kroili swoich pacjentów nie zaprzątając sobie głowy odkażaniem narzędzi, a amputacja była uznawana za metodę leczenia, a nie ostateczność.

#38 Denar dla Szczurołapa - Aleksander R. Michalak

Mieszkańcom dolnosaksońskiego miasteczka Hameln strasznie dokuczyła plaga szczurów i myszy. Wtedy pojawił się tajemniczy grajek, Flecista w barwnym stroju, który oczekując przyobiecanej mu hojnej zapłaty, wyprowadził zwierzęta poprzez grę na flecie. Mimo że dopełnił swojej części umowy, rada miasta nie zapłaciła mu obiecanych pieniędzy. Kiedy odmówiono mu zapłaty, Flecista powrócił pod straszliwą postacią myśliwego i gdy dorośli celebrowali mszę w kościele świętego Mikołaja, grajek wyprowadził sto trzydzieścioro dzieci w stronę góry - kalwarii - gdzie zniknęły na zawsze.

Z pewnością wielu z Was w życiu spotkało się z legendą o fleciście z Hameln. I to nie dzięki nauce w szkole, czy szczególnym zainteresowaniom, ale dzięki braciom Grimm, którzy w XIX wieku postanowili zebrać wszelkie podania i mity, publikując je pod jednym tytułem - Baśnie braci Grimm. A co to ma w ogóle wspólnego z książką Denar dla Szczurołapa? To właśnie ta legenda stanowi punkt wyjścia w przypadku książki Aleksandra R. Michalaka.

Gabor Horthy to człowiek, który większość życia spędził poświęcając się nauce - jest orientalistą i znawcą nieistniejących już języków. Pewnego dnia, wracając z zajęć, potyka się o pomnik słynnego teologa Erdmanna i pierwszy raz dostrzega sentencję, którą na nim umieszczono, choć przechodził obok niego niejednokrotnie. Słowa tak głęboko pozostają mu w pamięci, że wręcz stanowią jego obsesję.